Petrol rafinerilerinde bir dizi kimyasal madde kullanılır. Bu kimyasallar, petrolün işlenmesi, ayrıştırılması, arıtılması ve ürünlere dönüştürülmesi süreçlerinde kullanılır. İşte petrol rafinerilerinde yaygın olarak kullanılan bazı kimyasal maddelerin örnekleri:
Katalitik Katkı Maddeleri: Petrol rafinerilerinde kullanılan katalitik katkı maddeleri, petrolün daha hızlı ve verimli bir şekilde işlenmesini sağlamak için kullanılır. Örnek olarak, zeolitler, alümina ve platin gibi malzemeler kullanılabilir.
Sülfürik Asit: Petrol rafinerilerinde sülfür bileşiklerinin giderilmesi için sülfürik asit kullanılır. Bu asit, sülfür içeren bileşikleri nötralize etmek veya çözmek için kullanılır.
Hidroklorik Asit: Rafineri işlemlerinde kullanılan hidroklorik asit, çeşitli işlemlerde temizlik, korozyon kontrolü ve pH ayarlaması için kullanılabilir.
Sodyum Hidroksit: Sodyum hidroksit, petrolün arıtılması ve nötralizasyon işlemlerinde kullanılır. Ayrıca bazı rafineri işlemlerinde pH ayarlaması için de kullanılabilir.
Alkilleme İçin Fosforik Asit: Petrol rafinerilerinde alkil üretimi için fosforik asit kullanılabilir. Fosforik asit, alkenlerin petrol ürünlerine eklenmesini sağlar.
Katalitik Reforming İçin Klor: Petrol rafinerilerinde katalitik reforming işlemi için klor kullanılır. Klor, bazı katalizörlerin aktivitesini artırmak ve ürün verimini iyileştirmek için kullanılabilir.
Adsorbanlar: Petrol rafinerilerinde adsorbanlar kullanılır. Örnek olarak aktif karbon, zeolit ve bentonit gibi malzemeler kullanılabilir. Adsorbanlar, çeşitli bileşikleri (örneğin ağır metalleri) veya kirleticileri uzaklaştırmak için kullanılabilir.
Bu sadece bazı örneklerdir ve kullanılan kimyasal maddeler, rafinerinin özelliklerine ve işlemlerine bağlı olarak değişebilir. Biz burada sodyum hidroksit maddesinin refinerilerdeki kullanımını inceleyeceğiz.
Sodyum hidroksit (NaOH), petrol üretiminde çeşitli amaçlarla kullanılan bir kimyasal maddedir.
Petrol rafinerilerinde sodyum hidroksit kullanımı genellikle aşağıdaki işlemlerde olduğu gibidir :
Gaz yağı, petrolün hafif fraksiyonlarından biridir ve rafinerilerde sodyum hidroksit kullanılarak çıkarılabilir. Gaz yağı, petrol karışımlarında bulunan asfalten ve diğer katı maddeleri uzaklaştırmak için kullanılan bir çözücüdür. Kostik, gaz yağındaki asfaltenin çözünmesini sağlayarak, gaz yağının saflaştırılmasına yardımcı olur.
Petrol üretiminde sodyum hidroksit ,doğal gaz içeriği yüksek olan kaynaklarda, gazın asidik bileşenler içermesi nedeniyle asit gaz giderme işlemi uygulanır. Payet kostik, gazın asidik bileşenlerini nötralize etmek için kullanılır. Böylece gazın daha temiz bir şekilde kullanılması sağlanır.Petrolün rafineri sürecinde, bazı bileşenlerin asit özellikleri olabilir. Bu asitler, ekipmanlarda ve borularda korozyona neden olabilir. Sodyum hidroksit, petrolde bulunan asitleri nötralize etmek için kullanılır. Bu işlem, petrolün daha fazla işleme tabi tutulmadan önce kalite ve güvenlik açısından önemlidir. Gazın asidik bileşenlerden temizlenmiş hali daha sonra ayrıştırma işlemine tabi tutulur. Bu işlem, gazın gerektiği şekilde kullanıma hazır hale getirilmesini sağlar.
Sodyum hidroksit, asidik bileşenlerin giderilmesi için etkili bir şekilde kullanılan bir maddedir.
Asit gaz giderme işleminde sodyum hidroksit (NaOH), genellikle kükürt bileşikleri nedeniyle asidik özellik gösteren doğal gazın asitik bileşenlerini nötralize etmek için kullanılır. İşlem genellikle aşağıdaki adımları içerir:
Sodyum hidroksit çözeltisi hazırlanır: boncuk kostik, suyla reaksiyona girerek sulu bir çözelti oluşturur. Bu çözelti ( sıvı kostik), gazın asidik bileşenlerini nötralize etmek için kullanılacak.
Gaz ve sodyum hidroksit çözeltisi kontakta getirilir: Gaz, bir reaktör veya absorber adı verilen bir cihazdan geçirilirken, sodyum hidroksit çözeltisi bu gazın üzerinden veya içinden geçirilir. Bu işlem sırasında, asidik bileşenler sodyum hidroksit ile reaksiyona girerek nötralize olur.
Gazdan asidik bileşenlerin giderilmesi: Sodyum hidroksit ile reaksiyona giren asidik bileşenler, nötrleşme sonucunda tuz veya tuzlar oluşturur. Bu tuzlar genellikle sulu çözeltide çözünürler ve gaz akışından ayrıştırılırlar.
Petrol rafinerilerinde, bazı ürünlerin yan ürün olarak ortaya çıkması yaygındır. Bu yan ürünlerden biri, petrokimya endüstrisinde kullanılan sabun üretiminde kullanılan ham maddelerdir. Sodyum hidroksit, bu yan ürünlerden biri olan yağlarla reaksiyona girerek sabun üretiminde kullanılabilir.
Petrol rafinerilerinde kostik soda kullanımı , bazı proseslerin pH değerlerini kontrol etmek amaçlıdır. Sodyum hidroksit, pH ayarlaması için kullanılan yaygın bir maddedir. Örneğin, petrolün desalinasyon işleminde pH ayarlaması için sodyum hidroksit kullanılabilir. Genel olarak petrol rafinelerinde pH ayarlanması;
pH Analizi: İlk adım olarak, rafineri sistemindeki pH değerini belirlemek için pH analizi yapılır. Bu analiz, çeşitli noktalardan (tanklar, boru hatları, proses ekipmanları vb.) numune alarak pH değerinin ölçülmesini içerir.
pH Ayarlayıcı Maddelerin Seçimi: pH ayarını gerçekleştirmek için uygun pH ayarlayıcı maddeler seçilir. Genellikle, asit veya baz içeren kimyasal maddeler kullanılır. pH değerini artırmak için bazik (alkali) bir madde kullanılırken, pH değerini düşürmek için asidik bir madde kullanılır. Sodyum hidroksit (NaOH) ve kükürtik asit (H2SO4) gibi maddeler sıkça tercih edilir.
Kostik , pH Ayarlaması: Seçilen pH ayarlayıcı madde, kontrol edilen miktarlarda sistemdeki su veya proses akışına eklenir. Bu, pH değerini istenen seviyeye getirmek için yapılır. pH ayarlaması, genellikle otomatik olarak çalışan pH kontrol sistemleri tarafından gerçekleştirilir.
Petrol rafinerisinde, pH değerinin sürekli olarak izlenmesi ve gerektiğinde ayarlanması önemlidir. Bu amaçla pH sensörleri ve otomatik kontrol sistemleri kullanılır. pH sensörleri, sürekli olarak pH değerini ölçerek kontrol sistemine geri bildirim sağlar. Kontrol sistemi, belirlenen pH aralığında tutulması gereken pH değerini sağlamak için gerekli ayarlamaları yapar.
Petrol Rafinerisi Temizliği: Petrol rafinerilerinde, boru hatları, depolama tankları ve ekipmanlar zamanla petrol kalıntıları birikebilir. Sodyum hidroksit, bu kalıntıların temizlenmesinde etkili bir şekilde kullanılır. Yüzeylere uygulandığında, sodyum hidroksit, petrol kalıntılarını çözerek temizlemeye yardımcı olur.
Sodyum hidroksit, güçlü bir baz olduğu için kullanımında dikkatli olunmalıdır. Güvenlik prosedürlerine uyulmalı ve uygun koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.
Mescit Mahallesi
Demokrasi Caddesi
Birmes Sanayi Sitesi
A6 Blok No. 13
Orhanlı - Tuzla - İstanbul